Herken vernietigende GASLIGHTING sneller en bescherm jezelf

Hey, Fijne Mens!
Welkom op mijn Blog! Er is iets anders wat mijn aandacht trok en wat ik vandaag met jullie wil delen. Ik heb er ook een video over gemaakt – naast de ca 100 andere video’s over narcisme – op mijn youtube kanaal. Als je nog niet geabonneerd bent, doe dat gerust, voel je vrij, join the family, we zijn met + 16.000 mensen die geïnteresseerd zijn in persoonlijke ontwikkeling. Naast de artikelen op deze website maak ik maandelijks video’s over thema’s als: jeugdtrauma, narcisme, meditaties, codependency en  noem maar op!

Het onderwerp van vandaag: Gaslighting

Mijn naam is Lars Faber, 54 jaar oud en bijna 55, en ondanks mijn leeftijd en ervaring, ben ik nog steeds gevoelig voor gaslighting. Ik dacht dat ik er immuun voor was geworden, maar recente gebeurtenissen hebben me laten zien dat de oude triggers nog steeds een rol spelen in mijn leven. Ze komen niet meer zo vaak voor, maar ze zijn er nog steeds. En vanochtend was er zo’n moment, toen een bericht op Facebook me deed herinneren aan een persoon die mij in het verleden flink heeft gemanipuleerd met gaslighting. Alle alarmbellen gingen af, en het was alsof mijn emotionele hersenen, het limbische systeem, de controle overnamen en me terugtrokken in die oude, pijnlijke herinneringen.

Inspiratie en Inzicht

Interessant genoeg bracht deze ervaring me bij het onderwerp van vandaag, dankzij een post van een student en begeleidster bij de ademcoachopleiding die ik leid. Zij deelt vaak inzichten over narcisme en codependency, en onlangs had ze het over gaslighting. Dit inspireerde me om mijn eigen ervaringen en inzichten hierover te delen, in de hoop dat het anderen kan helpen die soortgelijke situaties hebben meegemaakt.

Persoonlijke ervaringen en voorbeelden

Terugkijkend op mijn ervaringen, herinner ik me momenten waarop mijn realiteit werd betwist. Een voorbeeld hiervan is wanneer ik iets duidelijk herinnerde, maar de persoon die gaslighting toepaste, ontkende dat het ooit gebeurd was. Het was alsof mijn eigen geheugen mij in de steek liet, wat leidde tot immense verwarring en zelftwijfel.

Een ander voorbeeld is wanneer mijn gevoelens werden geminimaliseerd of belachelijk gemaakt. Ik werd verteld dat ik “te gevoelig” was of “overreageerde”, wat me deed twijfelen aan mijn eigen emoties en reacties. Dit soort ervaringen zorgen ervoor dat je je geïsoleerd en onbegrepen voelt, waardoor het moeilijker wordt om je eigen waarheid te verdedigen.

Bekijk dit artikel op Youtube of beluister als podcast op Spotify!

Wat is Gaslighting?

Gaslighting is een vorm van psychologische manipulatie waarbij iemand de realiteit van een ander in twijfel trekt, wat kan leiden tot verwarring en het verlies van zelfvertrouwen bij het slachtoffer. Het is een veelgebruikte tactiek door narcisten om controle en macht te behouden.

Kernpunten van Gaslighting

Ontkenning van Gebeurtenissen

Het meest herkenbare aspect van gaslighting is de ontkenning van gebeurtenissen. Dit houdt in dat de gaslighter beweert dat bepaalde dingen nooit zijn gebeurd, zelfs als er bewijs is van het tegendeel. Deze techniek zaait twijfel over je eigen geheugen en perceptie. Je begint jezelf vragen te stellen als: “Heb ik dat verkeerd onthouden?” of “Is dat echt gebeurd?” Deze tactiek kan je gevoel van realiteit ondermijnen en leidt vaak tot een afhankelijkheid van de gaslighter voor ‘juiste’ herinneringen.

Draaien van Feiten

Een andere veelgebruikte tactiek is het draaien van feiten, waarbij de gaslighter informatie verdraait of uit context haalt om je te desoriënteren. Dit kan variëren van het veranderen van kleine details in een verhaal tot het volledig omkeren van wat er werkelijk is gebeurd. Het doel is om je zo in de war te brengen dat je gaat twijfelen aan de betrouwbaarheid van je eigen versie van de gebeurtenissen. Dit kan ervoor zorgen dat je minder snel je eigen waarnemingen vertrouwt en meer afhankelijk wordt van de gaslighter om te bepalen wat ‘waar’ is.

Persoonlijke Strategieën

Grenzen Stellen

Het stellen van grenzen is essentieel in elke relatie, maar nog belangrijker wanneer je te maken hebt met gaslighting. Het gaat erom duidelijke lijnen te trekken over wat acceptabel gedrag is en wat niet. Het valideren van je eigen waarnemingen en gevoelens betekent dat je vertrouwt op je eigen ervaringen, zelfs als anderen, vooral de gaslighter, deze in twijfel trekken. Het stellen van grenzen kan ook inhouden dat je expliciet aangeeft wanneer een gesprek of actie ongepast is en het gesprek beëindigt als je grenzen niet worden gerespecteerd. Dit vereist een sterk gevoel van zelfbewustzijn en de moed om op te komen voor je eigen behoeften en welzijn.

Open Communicatie

Open communicatie is de ruggengraat van elke gezonde relatie. Het gaat om het uitwisselen van gedachten en gevoelens op een eerlijke, respectvolle manier, zonder angst voor vergelding of afwijzing. In de context van gaslighting is open communicatie belangrijk om misverstanden en manipulatie te voorkomen. Het houdt in dat je actief luistert naar de ander, maar ook duidelijk en direct communiceert over je eigen perspectieven en grenzen. Dit kan helpen om een veilige ruimte te creëren waarin beide partijen zich gehoord en gewaardeerd voelen, waardoor de kans op manipulatief gedrag afneemt.

Zelfzorg

Zelfzorg is een allesomvattend concept dat niet alleen fysieke gezondheid omvat, maar ook mentale en emotionele welzijn. In situaties van gaslighting wordt het belang van zelfzorg nog duidelijker. Het gaat om het herkennen van de impact die gaslighting op je kan hebben en het nemen van stappen om je eigen welzijn te beschermen. Dit kan variëren van het zoeken naar professionele hulp tot het nemen van tijd voor jezelf om te ontspannen en te herstellen. Het herkennen wanneer je afstand moet nemen, is ook een vorm van zelfzorg; soms is de beste actie om jezelf te verwijderen uit een toxische situatie of relatie die schadelijk is voor je geestelijke gezondheid.

Hoe Om te Gaan met Gaslighting

Omgaan met gaslighting vereist bewustwording, strategieën om jezelf te beschermen, en soms actie ondernemen om de cyclus te doorbreken. Hieronder volgen enkele uitgebreidere methoden om dit te bereiken:

Vertrouwen op je Eigen Waarneming

Een van de eerste en belangrijkste stappen om gaslighting aan te pakken, is door te vertrouwen op je eigen waarneming. Gaslighting speelt in op twijfel en onzekerheid, dus het is belangrijk om vast te houden aan je eigen realiteit. Dit betekent dat je je herinneringen, gevoelens en waarnemingen als geldig en waar erkent, zelfs wanneer ze in twijfel worden getrokken door anderen. Het ontwikkelen van een sterke innerlijke dialoog die je herinnert aan je eigen kracht en perceptie kan hierbij helpen. Technieken zoals mindfulness en meditatie kunnen ook nuttig zijn om jezelf te gronden en je focus op je eigen realiteit te behouden.

Zoeken van Ondersteuning

Het zoeken van ondersteuning is essentieel wanneer je met gaslighting te maken hebt. Dit kan zijn in de vorm van vrienden en familie die je vertrouwt, maar ook professionele hulp zoals therapeuten of steungroepen kan van onschatbare waarde zijn. Deze bronnen van steun kunnen je helpen om je ervaringen te valideren en je te voorzien van externe perspectieven die je eigen waarnemingen bevestigen. Het is belangrijk om mensen te kiezen die je vertrouwt en die begrip hebben voor de complexiteit van gaslighting. Ze kunnen je helpen herinneren aan je eigen waarheid en je ondersteunen bij het herstellen van je zelfvertrouwen.

Documenteren

Documenteren is een praktische strategie die kan helpen om de impact van gaslighting te verminderen. Door een dagboek bij te houden van gebeurtenissen, gesprekken en hoe je je daarbij voelde, creëer je een objectief archief van je ervaringen. Dit kan dienen als een referentiepunt wanneer je geheugen of waarnemingen in twijfel worden getrokken. Het bijhouden van een dagboek helpt niet alleen bij het valideren van je eigen ervaringen, maar kan ook nuttig zijn in therapeutische settings of, in sommige gevallen, juridische situaties. Zorg ervoor dat dit dagboek op een veilige plaats wordt bewaard, waar alleen jij toegang toe hebt.

Extra Strategieën

Naast de bovenstaande kernstrategieën, kunnen de volgende aanvullende methoden ook effectief zijn in het omgaan met gaslighting:

• Stel duidelijke communicatiegrenzen: Maak duidelijk wat je wel en niet acceptabel vindt in communicatie en sta stevig achter deze grenzen.
• Onderwijs jezelf over gaslighting: Hoe meer je weet over gaslighting, hoe beter je uitgerust bent om de tekenen te herkennen en ertegen te handelen.
• Bouw aan je zelfvertrouwen: Werk aan je zelfbeeld en zelfvertrouwen buiten de context van de gaslighting-relatie. Dit kan je weerbaarder maken tegen manipulatieve tactieken.

De Vijf Pijlers

In mijn zoektocht naar antwoorden op de vraag waarom gaslighting zo’n diepe impact op ons kan hebben, kwam ik uit bij de vijf pijlers die essentieel zijn voor het ervaren van liefde en verbinding in relaties. 

Deze pijlers zijn:

• eerlijkheid
• respect,
• vertrouwen
• rechtvaardigheid 
• verbinding

Wanneer deze fundamenten aanwezig zijn, creëren ze een voedingsbodem voor liefde en een gezonde relatie. Maar als ze ontbreken, vooral in onze vormende jaren binnen ons gezin van herkomst, kunnen ze diepe emotionele wonden achterlaten.

Het Belang van Deze Pijlers

Elk van deze pijlers speelt een belangrijke rol in hoe we liefde ervaren en geven. Eerlijkheid stelt ons in staat om authentiek te zijn en vertrouwen te bouwen. Respect erkent onze inherente waarde en individualiteit. Vertrouwen is de lijm die relaties bij elkaar houdt, zelfs door moeilijke tijden heen. Rechtvaardigheid zorgt voor een gevoel van veiligheid en gelijkheid, terwijl verbinding de essentie is van menselijke relaties, ons het gevoel gevend dat we deel uitmaken van iets groters dan onszelf.

De Diepgang van Gaslighting Begrijpen

Gaslighting is niet zomaar een simpele daad van onenigheid of miscommunicatie. Het is een doelbewuste tactiek om macht en controle te verkrijgen door iemands perceptie van de realiteit te verstoren. Het is belangrijk om te herkennen wanneer dit gebeurt, zodat we onszelf kunnen beschermen tegen deze psychologische manipulatie.

De Impact van Gaslighting op zelfbeeld

Gaslighting kan diepe sporen nalaten in hoe we onszelf zien en hoe we de wereld om ons heen waarnemen. Het ondermijnt ons vertrouwen in ons eigen oordeel en kan leiden tot een verzwakt zelfbeeld. Het is van belangom te erkennen dat dit niet jouw fout is, het is een reflectie van de onzekerheden en de behoefte aan controle van de gaslighter.

Het belang van gemeenschapssteun

In de strijd tegen gaslighting is de steun van een begripvolle gemeenschap onmisbaar. Het delen van ervaringen en het horen van soortgelijke verhalen van anderen kan ongelooflijk bevestigend en helend werken. Het herinnert ons eraan dat we niet alleen zijn in onze ervaringen en dat er een weg is naar herstel en empowerment.

Afsluiting: Een oproep tot actie en bewustwording

Gaslighting is een sluwe vorm van manipulatie, maar met bewustwording, ondersteuning en gepaste strategieën kunnen we ons ertegen wapenen en onszelf beschermen. Laten we samenwerken om deze vorm van misbruik te herkennen, te confronteren en te overwinnen. Door onze verhalen te delen en elkaar te ondersteunen, bouwen we aan een sterkere, meer empathische gemeenschap waarin gaslighting geen plaats heeft.

Bedankt voor het lezen. Laten we deze dialoog voortzetten en elkaar helpen groeien en beschermen. Samen staan we sterker tegen de uitdagingen die gaslighting met zich meebrengt.

Lees ook ons artikel over NARCISME